In het propagandapamflet van Viziris, ook bekend als ‘de berichtenservice’, waarin de koepel van blindenorganisaties zich voornamelijk op de eigen schouder slaat, stond deze keer te lezen:
“Op 19 mei besteedde het Radio 1 programma ‘De Ochtenden’ aandacht aan braille. Onder andere de directeur van Viziris, Johan Hahn, wees daarin op het grote belang van braille voor blinden en slechtzienden. Niet alleen als alfabet om boeken mee te lezen, maar voor tal van activiteiten waarin woorden en taal een rol spelen. Anders dan via elektronische informatie, zoals luisterboeken, is braille zeer geschikt voor het vormen en onderhouden van een woordbeeld en taalgevoel.”
Zoals wel vaker het geval is verbasterd Viziris, ondanks dit bijzondere taalgevoel, de inhoud van hetgeen in de uitzending te horen was. Geconfronteerd met milde kritiek op de overdreven aandacht voor braille en het ontbreken van enige visie op het gebied van andere (technische) hulpmiddelen bij het lezen gaf Hahn toe, dat er sprake is van scheefgroei en gebrek aan resultaat.
“Als er in verhouding zo weinig mensen van braille gebruik kunnen maken (minder dan 1{09e4daa44e950036c0f8cf0fe6a5fe6446b8396018165926e61b4cef04c98ed5} van alle blinden en slechtzienden), wordt er dan niet onevenredig veel geld en energie hierin gestoken?” vroeg de verslaggever aan Hahn. Deze erkende dat braille erg veel aandacht krijgt in verhouding tot andere oplossingen.
“De situatie is scheefgegroeid. Er moet een inhaalslag gemaakt worden.” Zo is Viziris bezig liftfabrikanten zover te krijgen dat liften niet alleen met braille, maar ook met een sprekende stem worden uitgerust. Dit is echter een langdurig proces.”
In de uitzending vertelt Hahn, dat de niet-braille lezende blinde al spoedig het vermogen tot schrijven zal ontberen bij gebrek aan een woordbeeld. Voorbeelden daarvan vindt hij in de eigen organisatie. Hoeveel geld mag Viziris nog uitgeven aan het propageren van antieke hulpmiddelen en het verhullen van het gebrek aan inzicht in de toepassing van moderne technologie?
Ik ben zeven jaar blind en heb nooit braille geleerd. Ik bied dus mijn excuses aan voor het feit dat ik (volgens de Viziris directeur) niet meer kan schrijven. Meepraten met oud-directeur Matthijs Balfoort van een blindenbibliotheek en oogarts prof. Ger van Rens mocht ik wel in deze uitzending, waarin ik probeer duidelijk te maken, dat voor een blinde een menswaardig bestaan ook mogelijk is zonder braille, met gebruikmaking van moderne technologie. De uitzending kan nog eens worden beluisterd op:
http://www.ochtenden.nl/afleveringen/ (Tik ‘braille’ in de zoekbox.)
Rob Melchers