Spring naar de inhoud

Lancet ‘prikt’ 180 jaar.

Vorige maand was het precies 180 jaar geleden dat een jonge, tegendraadse, Britse arts besloot zijn eigen medische blad uit te brengen. The Lancet, want zo heette het tijdschrift, geeft zijn lezers een bijzonder jubileumcadeau. Als eerste top-wetenschapsblad heeft het ál zijn oude edities digitaal beschikbaar gemaakt.

De oprichter van The Lancet wist waar hij aan begon. “We zijn ons er terdege van bewust dat we zullen worden bestookt door geïnteresseerde tegenstanders”, schreef Thomas Wakley in oktober 1823 voorin de allereerste Lancet. “Maar, dit niettegenstaande, zullen wij ons onbevreesd van onze taak kwijten.”

Die taak, vond Wakley, was het onafhankelijk en correct beschrijven van ‘alle belangrijke casussen, hetzij in Engeland, hetzij op enig ander deel van het beschaafde continent’.

De naam van het blad was geen toeval. The Lancet moest steken, The Lancet moest zweren doorprikken. Wakley, 28 jaar nog maar, ergerde zich groen en geel aan de artsen van zijn tijd. Een erudiete herenkaste vormden die. Een kaste, die zijn fouten verzweeg en die de interessante ziektegevallen liever voor zichzelf hield om over op te scheppen, dan er openlijk over te berichten om de geneeskunde verder te helpen.

Daar moest maar eens een eind aan komen, vond Wakley. The Lancet moest een blad worden waarin de gevestigde orde net zoveel aandacht kreeg als ‘beoefenaren uit afgelegen streken en uit de kolonies’. Het idee om zijn onvrede om te zetten in een tijdschrift kwam trouwens van Wakley’s vriend William Cobbett, een beroemd actievoerder en auteur van politieke pamfletten.

Al binnen twee jaar had The Lancet ruzie met de belangrijkste chirurg van die tijd, Sir Astley Cooper. Diens zoon had onachtzaam een patiënt laten doodgaan. The Lancet onthulde het voorval en greep de gelegenheid aan om luidkeels te klagen over vriendjespolitiek.

Nu, haast twee volle eeuwen later, heeft The Lancet zijn wilde haren verloren. Het rebelse blad van weleer is een statige, gezaghebbende ouderling geworden.

Natuurlijk pakt het blad soms uit met sexy, mediarijp onderzoek. Zoals de stelling dat het SARS-virus misschien uit de ruimte komt, of het Nederlandse onderzoeksrapport over bijnadoodervaringen. Maar ook The Lancet moet aan pr doen. Net als de meeste andere medische vakbladen zag het blad zijn invloed de afgelopen jaren gestaag afnemen.

The Lancet kan bogen op een ferme lijst primeurs. De melding van het feit dat thalidomide (softenon) baby’s mismaakt, de eerste behandelmethode voor tuberculose met vocht en de eerste beschrijving van ‘shell shock’, de voorloper van het posttraumatische stresssyndroom; het stond allemaal in The Lancet.

Meer recent gooide het blad hoge ogen met een reeks cruciale publicaties over SARS, met de uitvinding van een levensverlengende ‘polypil’ tegen ouderdomskwalen en met de onthutsende ontdekking dat hormoongebruik na de menopauze de kans op borstkanker sterk vergroot.

Het blad eert zijn roemruchte verleden nu door zijn complete archief digitaal beschikbaar te maken. Een ontzaglijk monnikenwerk, waarbij zo’n negenduizend Lancets handmatig door de scanner gingen – terwijl internetarchieven erom bekendstaan dat ze geen cent opleveren.

Aardig om te zien hoe de prik van The Lancet gaandeweg uitgroeide tot een stem waar men niet omheen kon.

Zo schreef een zekere dokter Blundell op 13 juni 1828 naar The Lancet dat hij een interessante, nieuwe medische techniek had bedacht: de ’transfusie van bloed’, zoals hij het noemde.

Blundell was bescheiden over het nut van zijn vinding. “Toestanden van het lichaam waarbij de toediening van bloed de aderen noodzaak is, zijn waarschijnlijk zeldzaam”, veronderstelde hij nog.

Door: Maarten Keulemans, NOS Online

Je vindt de Lancet op:
http://www.thelancet.com/home

Bron:
BlinfoMail november 2003

Over de auteur

Maarten Keulemans

Voeg reactie toe

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Een helder geluid, een kritische blik en betrouwbare informatie

Recente artikelen

Rubrieken

Over Oog voor Nieuws

Oog voor Nieuws: Een kritische kijk op nieuws voor mensen met een functiebeperking.

Onbeperkt informatief: Omdat een handicap onze blik op nieuws niet vertroebelt.

Ontvang de laatst verschenen artikelen in je mail

Voer je e-mailadres in om je in te schrijven en e-mailmeldingen te ontvangen van nieuwe artikelen.

Voeg je bij 3 andere abonnees